Dla Instytucji
Dopłacanie przez gminy do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi
Przepisy, które umożliwiają gminom dopłacanie do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, weszły w życie 23 września 2021 r. Nie każda z jednostek planuje zastosować nowe regulacje, ale w większości powodem niepodjęcia uchwał na podstawie art. 6r ust. 2da ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 888 ze zm.; dalej: u.c.p.g) są wątpliwości dotyczące terminu ich podjęcia oraz treści uchwały.
Zgodnie z art. 6r ust. 2da u.c.p.g:
„Rada gminy może postanowić, w drodze uchwały, o pokryciu części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych niepochodzących
z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, w przypadku gdy:
1) środki pozyskane z opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi są niewystarczające na pokrycie kosztów funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi, w tym kosztów, o których mowa w ust. 2-2c, lub
2) celem jest obniżenie opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi pobieranych od właścicieli nieruchomości”.
W uzasadnieniu do ustawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy
o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o odpadach (Dz. U. z 2021 r. poz. 1648) wskazano, że:
„Dodanie ust. 2da w art. 6r stanowi uszczegółowienie przepisów, gdyż już obecnie zgodnie z art. 6k ust. 2b, rada gminy, ustalając stawki opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi dla właścicieli nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, w części dotyczącej gospodarstw domowych, może uwzględnić stopień, w jakim dochody ze środków własnych pozyskanych ze sprzedaży surowców wtórnych i produktów przygotowanych do ponownego użycia pokrywają koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi.
Niemniej jednak, jak wskazują JST, w obecnej sytuacji na rynku sprzedaży surowców wtórnych, dochody pozyskiwane przez gminy nie dają możliwości pozyskania odpowiednio wysokich dochodów, tak aby można było przeznaczyć je na system gospodarki odpadami. Zatem zasadne jest umożliwienie gminom dopłacania z innych środków własnych do systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Gminy będą mogły skorzystać z tego przepisu w sytuacjach nadzwyczajnych, np. w przypadku wzrostu cen za zagospodarowanie odpadów, co przekłada się na brak możliwości pokrycia wszystkich kosztów z pobranych od mieszkańców opłat”.
Odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania udzieliła Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych w komunikacie z dnia 29.10.2022 r., w którym stwierdziła:
„W związku z licznymi zapytaniami od jednostek samorządu terytorialnego oraz podmiotów reprezentujących stronę samorządową, Krajowa Rada Regionalnych Izb Obrachunkowych na posiedzeniu w dniach 25-27 października 2021 r. podjęła kierunkowe stanowisko w zakresie dotyczącym uchwał o pokryciu części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi podejmowanych przez rady gmin na podstawie art. 6r ust. 2da ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz.U. z 2021 r., poz. 888 ze zm.; dalej: u.c.p.g.). Krajowa Rada przyjęła wstępnie, iż uchwały te podlegają nadzorowi regionalnych izb obrachunkowych. Jednocześnie, z uwagi na brak postanowień wskazujących na cechy normotwórcze we wskazanych uchwałach, w ocenie Krajowej Rady nie stanowią one aktów prawa miejscowego.
Postanowienia o „dopłacie” nie powinny być zawierane w uchwale budżetowej, albowiem stosownie do brzmienia art. 213 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (t.j. Dz.U. z 2021 r., poz. 305 ze zm.) w ww. uchwale nie zamieszcza się przepisów niezwiązanych z wykonywaniem budżetu jednostki samorządu terytorialnego. W ocenie Krajowej Rady zasadnym wydaje się podejmowanie odrębnej uchwały o „dopłacie”, na co wskazuje odrębna regulacja ustawowego upoważnienia do podjęcia przedmiotowej uchwały.
Wobec braku precyzyjnych rozwiązań w przepisach ustawy o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach Krajowa Rada skłania się do poglądu, że uchwała o „dopłacie” może zawierać zarówno ogólne postanowienia o pokryciu części kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi z dochodów własnych, niepochodzących z pobranej opłaty za gospodarowanie odpadami, jak też może wskazywać konkretną kwotę dopłaty. Za dopuszczalne, a w niektórych przypadkach nawet konieczne, uznać należy dokonanie zmiany tej uchwały w trakcie roku budżetowego.
Podkreślić jednak należy, iż co do zasady system gospodarowania odpadami komunalnymi winien się bilansować, a organ stanowiący uprawniony jest do podjęcia decyzji w sprawie „dopłat” do systemu wyłącznie w sytuacji wystąpienia przesłanek ustawowych.
Niezależnie od powyższego, Krajowa Rada przypomina o obowiązku dokonania corocznego rozliczenia systemu, a to zgodnie z art. 6r ust. 2e u.c.p.g. nakazującym ujęcie w sprawozdaniu rocznym z wykonania budżetu gminy informacji o wysokości zrealizowanych w danym roku dochodów z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oraz wydatków poniesionych na funkcjonowanie systemu gospodarowania odpadami komunalnymi z wyszczególnieniem kosztów”.
Jak możemy porozmawiać?
Jesteśmy dostępni nie tylko w biurach stacjonarnych. Bez wychodzenia z domu możesz już dziś porozmawiać z nami o swojej sprawie.
Porozmawiajmy,
teraz także online
Pomoc prawna także online!
Od wielu już lat naszym klientom oferujemy możliwość zdalnej współpracy, stosując nasze sprawdzone narzędzia, jakimi są e-Porada i e-Kancelaria. Czekamy na Państwa nie tylko w naszych oddziałach - zapraszamy również do skorzystania z wideorozmowy, porady prawnej online lub czatu.
Starogard Gdański
ul. Rynek 21/2,
83-200 Starogard Gdański
Wyślij e-mail
Sekretariat
kancelaria@gramatowscy.pl
Jesteśmy dostępni
od poniedziałku do piątku
w godzinach 8:15-16:00
Skorzystaj z wideochatu
Połącz się teraz online
Połącz wideo
Jesteśmy dostępni
od poniedziałku do piątku
w godzinach 8:15-16:00
Spotkajmy się
Wybierz odpowiedni dla Ciebie termin
Umów spotkanie
Spotkajmy się w wybranej siedzibie kancelarii,
aby omówić Twoją sprawę.