exclusion

Klient indywidualny

Czy warto sporządzić testament?

 

W mojej ocenie zawsze warto jest rozważyć spisanie testamentu, który stanowi jedyną możliwość rozporządzenia naszym majątkiem na wypadek śmierci. Sporządzenie testamentu zwykle rozważamy w sytuacji, gdy jesteśmy już w podeszłym wieku bądź chorujemy. Często też myślimy, że testament sporządzają tylko osoby bardzo bogate. Testament warto jednak rozważyć w każdym przypadku, gdy chcemy zabezpieczyć  bliskich na wypadek naszej śmierci. Dziedziczenie ustawowe, uregulowane w polskim kodeksie cywilnym, przewiduje w pierwszej kolejności dziedziczenie najbliższej rodziny, której członkowie niekoniecznie muszą być dla nas osobami, z którymi utrzymujemy bliskie kontakty. Czasami nawet dziedziczenie ustawowe najbliższych nam osób może przysporzyć wielu komplikacji prawnych. 

Przykładowo w sytuacji śmierci małżonka w braku testamentu dziedziczyć będzie żona i dzieci w częściach równych (część małżonka wynosi ¼ spadku). Taki sposób dziedziczenia może powodować szereg komplikacji dla małżonka. Dopóki dzieci nie osiągną pełnoletności, na każdą istotną czynność dotyczącą ich majątku (np. sprzedaż nieruchomości) wymagana będzie zgoda sądu rodzinnego. Sąd rodzinny nie wyda zgody, gdy w jego ocenie planowane działanie będzie sprzeczne z dobrem małoletniego. W celu uniknięcia takich komplikacji warto rozważyć sporządzenie testamentu przekazującego majątek na rzecz drugiego małżonka. 

Warto również rozważyć sporządzenie testamentu w celu ochrony konkubenta. Polskie prawo cywilne nie przewiduje bowiem ustawowego dziedziczenia konkubentów, czyli osób żyjących w związkach nieformalnych. W przypadku śmierci konkubenta dziedziczyć będzie np. małżonek, z którym może nas już tylko łączyć fakt zawarcia związku małżeńskiego. 

Kolejnym przykładem sytuacji, w której warto rozważyć sporządzenie testamentu jest pozostawanie w związku małżeńskim i nieposiadanie dzieci. Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z tego, że w takiej sytuacji spadek dziedziczy nie sam małżonek, a małżonek wraz z rodzicami zmarłego, a w ich braku - wraz z rodzeństwem. W takiej sytuacji warto rozważyć sporządzenie testamentu, w którym zabezpieczymy interesy drugiego małżonka, którego sytuacja najczęściej i tak ulega pogorszeniu po naszej śmierci. 

Nie można również zapomnieć o osobach samotnych, nie posiadających rodziny. W braku małżonka, jego krewnych i dzieci, powołanych do dziedziczenia z ustawy, spadek zgodnie z regulacją kodeksu cywilnego przypada gminie ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy jako spadkobiercy ustawowemu. Jeżeli ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy w Polsce nie da się ustalić albo ostatnie miejsce zamieszkania spadkodawcy znajdowało się za granicą, spadek przypada Skarbowi Państwa jako spadkobiercy ustawowemu (art. 935 kodeksu cywilnego). Takie osoby mogą przekazać swój majątek testamentem np. znajomym, sąsiadom, fundacji. 

Reasumując, sporządzenie testamentu ma wiele zalet. Przede wszystkim pozwala on uzewnętrznić naszą ostatnią wolę i może pozwolić uniknąć ewentualnych sporów rodzinnych po naszej śmierci. 
 

W jakiej formie sporządzić testament?
Testament można sporządzić w kilku formach. Testamenty dzielimy na dwa rodzaje – testamenty zwykłe oraz testamenty szczególne. Testamenty zwykłe to testament notarialny, allograficzny (czyli sporządzony przed urzędnikiem) i holograficzny (czyli własnoręczny). Do szczególnych testamentów zaliczamy testament ustny, podróżny oraz testament wojskowy. 
 

1) Testamenty zwykłe
Testament własnoręczny
Testament ten musi być sporządzony w całości pismem ręcznym i opatrzony datą. Przepisy nie dają wymogu nazwania dokumentu testamentem, ale oczywiście dla bezpieczeństwa warto to zrobić. Sporządzenie testamentu własnoręcznego wydaje się być najwygodniejszą opcją, jednak to właśnie te testamenty najczęściej okazują się być nieważne, gdyż np. nie zostały sporządzone w całości własnoręcznie, brak jest podpisu, bądź małżonkowie sporządzili wspólnie jeden testament. 
 

Testament notarialny 
Testament notarialny jest sporządzany przed notariuszem. Zwykle rekomenduję moim klientom sporządzenie testamentu notarialnego, który w mojej ocenie jest najtrudniej podważyć w Sądzie. Notariusz ma obowiązek przed sporządzeniem aktu notarialnego sprawdzić, czy osoba zgłaszająca się jest w stanie ocenić sytuację i w sposób świadomy wyrazić swoją wolę. 
 

Testament allograniczny
W środowiskach wiejskich popularny jest nadal tzw. testament urzędowy, który pozwala przekazać ostatnią wolę bez obaw o ważność testamentu i bez konieczności wizyty u notariusza.
 

2) Testamenty szczególne 

Testament ustny
Jeżeli istnieje obawa rychłej śmierci spadkodawcy albo jeżeli wskutek szczególnych okoliczności zachowanie zwykłej formy testamentu jest niemożliwe lub bardzo utrudnione, spadkodawca może oświadczyć ostatnią wolę ustnie przy jednoczesnej obecności co najmniej trzech świadków. Treść testamentu ustnego może być stwierdzona w ten sposób, że jeden ze świadków albo osoba trzecia spisze oświadczenie spadkodawcy przed upływem roku od jego złożenia, z podaniem miejsca i daty oświadczenia oraz miejsca i daty sporządzenia pisma, a pismo to podpiszą spadkodawca i dwaj świadkowie albo wszyscy świadkowie.

W przypadku, gdy treść testamentu ustnego nie została w powyższy sposób stwierdzona, można ją w ciągu sześciu miesięcy od dnia otwarcia spadku stwierdzić przez zgodne zeznania świadków złożone przed sądem. Jeżeli przesłuchanie jednego ze świadków nie jest możliwe lub napotyka trudne do przezwyciężenia przeszkody, sąd może poprzestać na zgodnych zeznaniach dwóch świadków.
 

Testament podróżny
Podczas podróży na polskim statku morskim lub powietrznym można sporządzić testament przed dowódcą statku lub jego zastępcą w ten sposób, że spadkodawca oświadcza swą wolę dowódcy statku lub jego zastępcy w obecności dwóch świadków.  Dowódca statku lub jego zastępca spisuje wolę spadkodawcy, podając datę jej spisania, i pismo to w obecności świadków odczytuje spadkodawcy, po czym pismo podpisują spadkodawca, świadkowie oraz dowódca statku lub jego zastępca. Jeżeli spadkodawca nie może podpisać pisma, należy w piśmie podać przyczynę braku podpisu spadkodawcy. Jeżeli zachowanie tej formy nie jest możliwe, można sporządzić testament ustny.
 

Testamenty wojskowe
Szczególną formę testamentów wojskowych określi rozporządzenie Ministra Obrony Narodowej wydane w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości i generalnie dotyczą żołnierzy i osób powiązanych z siłami zbrojnymi. Sporządzenie tego testamentu jest możliwe w razie mobilizacji, wojny oraz w czasie przebywania w niewoli. 
 

Warto wiedzieć, że testament szczególny traci moc z upływem sześciu miesięcy od ustania okoliczności, które uzasadniały niezachowanie formy testamentu zwykłego, chyba że spadkodawca zmarł przed upływem tego terminu. Bieg terminu ulega zawieszeniu przez czas, w ciągu którego spadkodawca nie ma możności sporządzenia testamentu zwykłego.

Jak możemy porozmawiać?

Jesteśmy dostępni nie tylko w biurach stacjonarnych. Bez wychodzenia z domu możesz już dziś porozmawiać z nami o swojej sprawie.

Zadzwoń lub napisz

Sekretariat

Skontaktuj się

+48 691 913 330

lub napisz kancelaria@gramatowscy.pl

Umów spotkanie

Wybierz odpowiedni dla Ciebie termin

Umów spotkanie

Porozmawiajmy,
teraz także online

Pomoc prawna także online!

Od wielu już lat naszym klientom oferujemy możliwość zdalnej współpracy, stosując nasze sprawdzone narzędzia, jakimi są e-Porada i e-Kancelaria. Czekamy na Państwa nie tylko w naszych oddziałach - zapraszamy również do skorzystania z wideorozmowy, porady prawnej online lub czatu.

Sopot

ul. Bitwy pod Płowcami 32/1

81-730 Sopot

Nawiguj z google

Zadzwoń

Gdańsk

al. Generała Józefa Hallera 169/15,

80-416 Gdańsk

Nawiguj z google

Zadzwoń

Starogard Gdański

ul. Rynek 21/2,

83-200 Starogard Gdański

Nawiguj z google

Zadzwoń

Gdynia

ul. Gniewska 24 A/10,

81-047 Gdynia

Nawiguj z google

Zadzwoń

Zadzwoń

Sekretariat

691 913 330

Jesteśmy dostępni
od poniedziałku do piątku
w godzinach 8:15-16:00

Wyślij e-mail

Sekretariat

kancelaria@gramatowscy.pl

Jesteśmy dostępni
od poniedziałku do piątku
w godzinach 8:15-16:00

Skorzystaj z wideochatu

Połącz się teraz online

Połącz wideo

Jesteśmy dostępni
od poniedziałku do piątku
w godzinach 8:15-16:00

Spotkajmy się

Wybierz odpowiedni dla Ciebie termin

Umów spotkanie

Spotkajmy się w wybranej siedzibie kancelarii,
aby omówić Twoją sprawę.